رقیق کننده های فعال اپوکسی

چسب های اپوکسی (قسمت اول)
اکتبر 2, 2019
تست عدد آمینی
اکتبر 2, 2019

رقیق کننده های فعال اپوکسی

رقیق کننده ها diluent در رزین های اپوکسی epoxy resin اصولا برای کاهش ویسکوزیته ی مخلوط به کار می رود.

علاوه بر کاهش ویسکوزیته، رقیق کننده ها برای بهبود خواص پخت نیز مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال افزایش یا کاهش دمای خم شوندگی، بهبود بخشیدن مقاومت شیمیایی، تغییر خواص الکتریکی، افزایش مقاومت به شعله و تغییر در مقاومت و خواص فیزیکی محصول نهایی مورد استفاده قرار می گیرند.

رقیق کننده ها diluent برای کاهش و افزایش مدت زمان و گرمای پخت  نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

رقیق کننده ها به طور کلی به 3 دسته تقسیم می شوند : 1- واکنش ناپذیر(غیر فعال) 2- واکنش پذیر(فعال) 3- واکنش پذیر(فعال) شامل گروه های عاملی به جز اپوکسی

ما در این گزارش به بررسی رقیق کننده های واکنش پذیر reactive diluent شامل گروه های اپوکسی می پردازیم.

رقیق کننده های واکنش پذیر شامل گروه های اپوکسی:

این رقیق کننده ها معمولا به 2 دسته تقسیم می شوند : 1- آن هایی که شامل یک گروه عاملی اپوکسی هستند 2- آن هایی که شامل چند گروه اپوکسی هستند

رقیق کننده های با یک گروه  اپوکسی :

این رقیق کننده ها به دلیل داشتن گروه های واکنش پذیر در خود (اپوکساید epoxide)، باعث کاهش عاملیت سیستم و در نتیجه کاهش دانسیته اتصالات عرضی سیستم می شود به همین دلیل به عنوان متوقف کننده های زنجیر نیز شناخته می شوند. وظایف این رقیق کننده ها به غلظت آن ها در فرمولاسیون مرتبط است، غلظت های بالا برای کاهش ویسکوزیته و غلظت های کم برای بهبود خواص به کار میرود.

مقدار عامل پخت  در سیستم به تعداد گروه عاملی رقیق کننده ها، واکنش پذیری رقیق کننده ها با عامل پخت و همچنین به جای گروه عاملی در مولکول وابسته است. برای مثال رقیق کننده هایی که گروه گلیسیدیل اتر دارند با آمین ها کاملا واکنش پذیرند در حالی که رقیق کننده های دارای گروه اپوکسی داخلی بیشتر با انیدریدها و اسیدها واکنش پذیرند.

این رقیق کننده ها همچنین نقش به سزایی در کاهش دمای خمش و مقاومت گرمایی دارند، اگرچه رقیق کننده های با زنجیر بلندتر انعطاف پذیری را بیشتر کرده و در نتیجه مقاومت به ضربه افزایش می یابد.

این رقیق کننده ها همچنین می توانند توانایی تر کنندگی را افزایش دهند و در نتیجه پرکننده بیشتری مورد استفاده قرار گیرد که در کاهش هزینه می تواند موثر باشد. رقیق کننده های تک عاملی کلر دار هم مقاومت به شعله را افزایش خواهند داد.

گزارش شده است که برخی از این نوع رقیق کننده ها مانند بوتیل گلیسیدیل اتر در مقادیر کم خاصیت تیکسوتروپیک هم به سیستم می دهند. که در PHهای بازیک این خاصیت بهتر نمود پیدا می کند.

رقیق کننده های با دو یا چند گروه  اپوکسی :

با توجه به خواص فیزیکی مورد انتظار در دمای محیط می می توانیم از این نوع رقیق کننده ها هم استفاده کنیم. این نوع رقیق کننده ها چون بیشتر از یک گروه عاملی دارند نه تنها باعث کاهش عاملیت سیستم نخواهند بود بلکه دانسیته اتصالات عرضی را نیز افزایش خواهند داد.

این نوع رقیق کننده ها در غلظت های بیشتری نسبت به گروه قبل برای کاهش ویسکوزیته استفاده می شوند.

شاید بیشترین اهمیت استفاده از این نوع رقیق کننده ها ترکیب آن ها با رزین های با عاملیت زیاد باشد. برای مثال، وینیل سیکلوهگزان دی اکساید برای تغییر اورتو کرسول نوالاک های جامد و نیمه جامد به مایع در دمای اتاق استفاده می شود و با تغییر کمتری در خواص نسبت به رقیق کننده تک عاملی همراه است و در نتیجه رقیق کننده ی مناسب تری است.

طول زنجیر این رقیق کننده ها و ساختار حلقوی آن ها هم می تواند روی دمای خمش تاثیر گذار باشد به طوری که رقیق کننده های با زنجیر کوتاه با عث افزایش این دما شده و انعطاف پذیری سیستم را کاهش می دهد و رقیق کننده های با زنجیر بلند بالعکس باعث افزایش انعطاف پذیری خواهند شد.

در این گزارش سعی برآن شده است که از هر گروه از رقیق کننده های فعال مورد استفاده در صنعت مانند آلیفاتیک های تک عاملی، آروماتیک های تک عاملی و رقیق کننده های چند عاملی چند مورد به عنوان مثال بررسی شود.

رقیق کننده های آلیفاتیک تک عاملی :

گلیسیدیل اتر 12-14 کربنه (C12-C14 alkyl glycidyl ether  ) مانند کاردورا Cardura E10P Glycidyl Ester

بوتیل گلیسیدیل اتر  ( Butyl glycidyl ether )

2-اتیل هگزیل گلیسیدیل اتر (2-ethylhexyl glycidyl ether )

گلیسیدیل استر 10 کربنه (Glycidyl ester )


رقیق کننده های آروماتیک تک عاملی :

کرسیل گلیسیدیل اتر (Cresyl Glycidyl ether )

فنیل گلیسیدیل اتر (Phenyl Glycidyl ether )


رقیق کننده های دو عاملی :

4،1-بوتان دی ال دی گلیسیدیل اتر (1,4-butandiol diGlycidyl ether  )

1،6 –هگزان دی ال دی گلیسیدیل اتر (  1,6-hexandiol diGlycidyl ether)

پلی پروپیلن گلایکل دی گلیسیدیل اتر (Polypropylen glycol diglycidyl ether )

1,4-butanediol diGlycidyl ether

رقیق کننده های چند عاملی :

تری متیلول پروپان تری گلیسیدیل اتر (trimethylolpropane triglycidyl ether )

رقیق کننده های واکنش ناپذیر

رقیق کننده های رزین های اپوکسی واکنش ناپذیر به نوعی از حلال ها گفته می شوند که دارای ویسکوزیته کم، حلال پذیری و سازگاری با رزین های اپوکسی بیسفنل A و بیسفنول F و هاردنرهای اپوکسی پلی آمین، پلی آمید و پلی امین و امید باشند.

همچنین رقیق کننده های غیر فعال باید دارای نقطه جوش بالای 150 درجه سانتی گراد باشند.

از معروف ترین رقیق کننده های اپوکسی غیرفعال می توان به بنزیل الکل، خانواده فنول ها و …

6 Comments

  1. دهقانی زاده گفت:

    سلام ممنونم از اطلاعات خوبتون در خط سوم غلط تایپی دارید . و اینکه در جایی خوانده ام از کرسیل گلیسیدیل اتر در خمیر اپوکسی استفاده شده است . سئوال من این است در تهیه خمیر اپوکسی دو قلو برای استفاده
    ترمیم لوله ها و ساخت مجسمه و ترمیم اشیا شکسته نقش این ماده چیست ؟ و اینکه اگر بخواهیم خمیری بسازیم که برای ساخت مجسمه مناسب باشد آیا حذف آن به ترکیب آسیب می زند یا نه ؟
    و اینکه این خمیرها معمولا پایه آب اند ولی می دانیم که رزین های اپوکسی دو جزئی معمولا اینگونه نیستند . چگونه در خمیری که پایه آب است از رزین اپوکسی استفاده می کنند که به دست های کاربر نمی چسبد و با آب پاک می شود ؟ آیا از رزین اپوکسی با پایه آب استفاده می کنند ؟ من مجسمه سازم و این اطلاعات را برای تهیه خمیر ا اپوکسی برای مصرف کارگاهی خودم نیاز دارم راهنمایی بفرمایید یا لااقل منابعی را برای فهم بهتر معرفی فرمایید ممنونم .

    • aria گفت:

      با تشکر از حسن توجهتون.
      رقیق گننده ها برای کاهش ویسکوزیته مورد استفاده قرار میگیرند که در درز گیرها بسیار نیاز است، زیرا در صورت ویسکوزیته بالا نفوذ پذیری به خلل و فرج به صورت مناسب انجام نمیگیرد.
      در خصوص سیستم های اپوکسی پایه اب اطلاعاتی نداریم اما بیشتر اپوکسی ها بدون حلال و آب در ایران مورد استفاده قرار میگیرند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *